نظام اقتصادی ایالات متحده نمونه بارز این نوع اقتصاد است، نظامی که بر ستون های بسیاری استوار است که برخی از آنها در حکم رکن های اساسی حفظ تعادل و البته رشد این اقتصاد عمل می کنند. از سوی دیگر رابطه میان مصرف گرایی و ستون های این نظام، موجب پدید آمدن شرکت ها و یا به بیان بهتر غول های تجاری در این نظام می شود. 

چنانچه گفته شد در اقتصاد آمریکا نمونه های بسیاری در این مورد وجود دارد که البته در این میان شرکت جنرال موتورز جزو مهم ترین ها محسوب می شود. فرهنگ ایالات متحده به عنوان یک فرهنگ مصرف گرا، در بطن خود پرورش دهنده اهمیت بیش از حد به این غول تجاری است. 

اما نکته مهم در مورد این غول تجاری و رکن اساسی اقتصاد آمریکا، مشکلاتی است که این روزها با آن دست به گریبان است.

جنرال موتورز

شرکت خودروسازی جنرال موتورز به عنوان بزرگترین خودروساز ایالات متحده در حال حاضر تحت چهار برند خودرو شامل کادیلاک، شورولت، جی ام سی و بوئیک به تولید خودرو مشغول است. این شرکت همچنین با شرکت های اوپل، واکسهال، هولدن و سه شرکت خودروسازی چینی نیز همکاری تجاری دارد. 

شرکت جنرال موتورز در سال 2009 به دنبال ورشکستگی مجبور به تعطیلی خط تولید سه مدل خودروی پرطرفدار خود شد که خودرو "هامر" نیز جزو این سه مدل قرار داشت.

اتفاق جالبی که به دنبال این ورشکستگی رخ داد آنکه سهامداران این شرکت دسترسی به اموال شرکت در آسیا و اروپا نداشتند. اما گفته می شود راه نجات جنرال موتورز از تولید یکی از سنتی ترین مدل های این شرکت می گذشت؛ شورولت کامارو اس اس! جنرال موتورز با تولید این مدل و البته بهره مندی از تبصره 11 و پشتیبانی های دولت ایالات متحده، در سال 2010 مجددا به بورس نیویورک و تورنتو بازگشت. در نخستین مراحل بازگشت جنرال موتورز به بورس هر سهم این شرکت به ارزش 33 دلار آمریکا داد و ستد شد. در همین حین کسری بودجه این شرکت از سوی خزانه داری ایالات متحده اعلام شد که به موجب آن کسری بودجه جنرال موتورز از 61 درصد به حدود 26 درصد کاهش یافته بود. 

در حال حاضر هر سهم جنرال موتورز در بورس نیویورک به ارزش 36.60 دلار آمریکا داد و ستد می شود.

اما در حالی که این روزها پس از پشت سر گذاشتن ورشکستگی سال 2009، به نظر می رسد همه چیز برای جنرال موتورز و چهار غول خودروی ایالات متحده به خوبی پیش می رود، در یک ماهه اخیر خبرهای ناخوشایندی برای جی ام به گوش می رسد، خبرهایی که ریشه در گذشته دارند.

سیزده قربانی جنرال موتورز

از ابتدای سال جاری و به دلیل مشکلات احتراق سوخت در خودروهای جنرال موتورز، حداقل سیزده نفر جان خود را از دست دادند. به دنبال آن، این شرکت روند اخراج نیروهای خود را پیش گرفت.

از ابتدای سال جاری برخی از مدل های خودروهای محصول جنرال موتورز دچار مشکلی در سیستم احتراق سوخت شدند، که در نتیجه این مشکل کیسه های هوای خودروها فعال شده و این امر موجب از دست رفتن کنترل خودرو از سوی راننده می شد. 

در پی این اتفاقات، جنرال موتورز پانزده نفر از نیروهای خود را به بهانه مسوولیت در این اتفاقات، اخراج کرد.

مشکل احتراق سوخت خودروهای جنرال موتورز

مشکل سیستم احتراق سوخت خودروهای تولید شرکت جنرال موتورز در یک ماهه اخیر، تبدیل به تیتر بسیاری از نشریات و سایت های اقتصادی ایالات متحده و جهان شده است. چنانچه گفته شد جنرال موتورز به عنوان نمادی از اقتصاد سرمایه داری آمریکا همواره نیازمند ارائه چهره ای قدرتمند از خود است، چهره ای که مسوولیتی نمایندگی اقتصاد آمریکا را بر عهده دارد. 

با تمام این تفاسیر به دنبال بروز مشکل سیستم احتراق سوخت خودروهای جنرال موتورز، این شرکت فراخوان های بسیاری برای تعویض و یا عدم فروش خودورهای خود در نقاط مختلف دنیا صادر کرده است، که این فراخوان ها تنها در یک ماهه اخیر به اوج خود رسیده است.

کمتر از بیست روز پیش جنرال موتورز در فراخوانی اعلام کرد که 3.4 میلیون دستگاه از خودروهای این شرکت نیاز به تعویض سیستم احتراق سوخت دارند که از این میان 188 هزار خودرو متعلق به کانادایی هاست.

با اعلام این فراخوان تعداد خودروهای ذکر شده در فراخوان جنرال موتورز در سال 2014 به 17.73 میلیون دستگاه خودرو در آمریکا و مجموعا به بیش از بیست میلیون دستگاه در سرتاسر دنیا رسید. بدین ترتیب جنرال موتورز رکورد تعداد خودروهای فراخوان شده خود در سال 2004 (10.75 میلیون دستگاه) و پیش از ورشکستگی خود را شکست.

پیش از این جنرال موتورز اعلام کرده بود که هزینه تعویض سیستم احتراق سوخت خودروهای فراخوان شده در سه ماهه دوم سال جاری میلادی، رقمی معادل 700 میلیون دلار خواهد بود.

توقف فروش شورولت

اما این روند ادامه داشت و سه روز پیش شرکت جنرال موتورز در نامه ای به نمایندگی های فروش شورولت، فروش مدل Cruz تولید سال های 2013 و 2014 را متوقف کرد.

به گفته مقامات جنرال موتورز، این توقف فروش به دنبال نقص سیستم کیسه هوای این خودروها رخ داده است.

به دنبال این اتفاق، سهام شرکت جنرال موتورز در بازار بورس با افت 0.7 درصدی مواجه شد.

فراخوان خودرو بوئیک در چین

تنها دو روز پس از اعلام توقف فروش شورولت در آمریکا، جنرال موتورز در فراخوانی اعلام کرد که خودروهای بوئیک مدل Excelle بین سال های 2009 تا 2012، که شامل حدود 195 هزار دستگاه خودرو می شود، دارای مشکل سیستم روشنایی خودرو هستند و نیاز به تغییر سیستم دارند. 

نقص سیستم تعویض دنده

اما در همین روز جنرال موتورز در فراخوانی دیگر 430 هزار دستگاه دیگر از خودروهای خود را دچار نقص سیستم تعویض در دنده اتوماتیک دانست و برای تعویض آن اعلام آمادگی کرد. این 430 هزار دستگاه خودرو همگی از خودروهای جدید SUV و وانت های جنرال موتورز هستند.

نقص فنی در تمام چهار برند

آنچه در فراخوان های جنرال موتورز جلب توجه می کند، سال تولید خودروهای دارای نقص فنی است که همگی آنها به سال های پس از ورشکستگی این شرکت (2009) برمی گردد. نکته دیگر آنکه نقص های فنی مختلف تقریبا در مدل های مختلف هر چهار برند جنرال موتورز (کادیلاک، شورولت، جی ام سی و بوئیک) رخ داده است، امری که در بلند مدت می تواند سبب کاهش استقبال از تمامی این برندها شود. 

افزایش استقبال از خودروهای اروپایی در آمریکا

از سوی دیگر روند رو به رشد استقبال از خودروهای لوکس اروپایی در آمریکا، تولیدات خودروسازی این کشور را به حاشیه رانده است. ممکن است در آینده ای نزدیک، خودروهای لوکس جای SUV های غول پیکر آمریکایی را در این کشور بگیرند. طی سال جاری میزان تقاضای رانندگان آمریکایی از خودروهای BMW، Audi و Infiniti و خرید خودروهای مجلل از سوی آنان به طور چشمگیری افزایش یافته، تا آنجا که این خودروها جای خودرویی نظیر Ford F-150 که خودروی محبوب آمریکایی ها بود را نیز اشغال کرده اند.

در پنج ماه ابتدای سال جاری فروش خودروهای لوکس در آمریکا حدود 66 هزار دستگاه نسبت به مدت زمان مشابه در سال گذشته افزایش یافته که آماری معادل 11 درصد افزایش را به دست می دهد. در این میان مدل های مختلف لینکلن و لکسوس پیشتاز این بازار هستند.

آیا جنرال موتورز مجددا ورشکسته خواهد شد؟

با این تفاسیر به نظر می رسد جنرال موتورز هر روز بیش از پیش وجهه سابق خود نزد شهروندان ایالات متحده را از دست می دهد. تشدید نقص فنی خودروهای جنرال موتورز، ورود خودروهای لوکس اروپایی، میزان پایین تر مصرف سوخت اروپایی ها، شرایط خرید مناسب تر و قیمت پایین تر آنها همگی می تواند از جمله علل بحران جنرال موتورز در آینده باشد. 

پیش بینی یک ورشکستگی دیگر برای جنرال موتورز امری به شدت دشوار است؛ زیرا سقوط دوباره این شرکت به عنوان یکی از ارکان مهم اقتصاد آمریکا، نمادی از ضعف بارز اقتصاد این کشور خواهد بود، امری که شاید هرگز و به هیچ قیمتی اجازه وقوع مجدد آن داده نشود.

منبع: موج