اویل پمپ یا همان پمپ روغن وسیله‌ای است که روغن موجود در موتور را به مدار روغنکاری پمپ کرده و جریان روانسازی موتور را ایجاد می‌کند.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «خبرماشین» به نقل از تسنیم، اویل پمپ روغن را پس از فرستادن به سمت فیلتر به مدار روغن کاری پمپ می‌کند. در واقع اویل پمپ مثل قلب در بدن انسان است، اگر لحظه ای وظیفه اش را انجام ندهد، سیستم وابسته به آن سریع از کار می‌افتد. اویل پمپ نیرویش را از موتور می‌گیرد البته به صورت مستقیم این عمل صورت نمی‌گیرد بلکه با واسطه نیرو می‌گیرد. این واسطه ممکن است محور دلکو یا دنده میل سوپاپ باشد، این مسئله بستگی به نوع طراحی موتور دارد.
اما اویل پمپها به سه دسته تقسیم می‌شوند. 1- اویل پمپ های دنده ای 2- اویل پمپ های روتوری 3- اویل پمپهای سوزنی. در نوع اول دو چرخ دنده هم قطر در داخل پوسته اویل پمپ قرار دارد. یکی محرک و دیگری هرزگرد است. روغن به داخل اویل پمپ وارد شده و پس از گیرافتادن بین چرخ‌دنده ها و دیواره اویل پمپ به بیرون پمپ می‌شود. در نوع دوم که روتوری است طرز کار درست شبیه به نوع دنده‌ای است با این تفاوت که در این مدل به جای دو چرخ دنده از یکی استفاده شده و در داخل یک روتور داخلی دوران می‌کند.
روتور خارجی با روتور داخلی هم مرکز نبوده و در اثر همین مساله روغن بین روتور داخلی و خارجی تحت فشار قرار گرفته و ارسال می‌شود اما در نوع سوم که بیشتر در موتورسیکلتها کاربرد دارد توسط یک پلانجر و فنر روغن ارسال می‌شود. اویل پمپ وسیله ای است که درست عمل‌کردنش می‌تواند در طول عمر موتور نقش بسیار به سزایی داشته باشد.
چند مورد از عواملی که باعث خرابی اویل پمپ می‌شود
1- بدون آب ماندن موتور ( بخاطر نشت آب از رادیاتور و شلینگ ها و یا نشتی های دیگر) و هر علتی که باعث داغ کردن موتور می شود در واقع همانند تب کردن در بدن، باعث تشنج می‌شود .
2- داغ کردن موتور هم یک مشکل بزرگ است که نباید نادیده گرفته شود
3- کثیف بودن فیلتر روغن و یا کهنه بودن بیش از اندازه روغن
4- راندن موتور با سرعت های خیلی زیاد بطوریکه دور موتور به محدوده قرمز نزدیک شود.
آشنایی با مکانیزم حرکت اویل پمپ
حرکت اویل پمپ از میل بادامک یا میل لنگ تامین می‌شود. در موتورهای میل بادامکی، چرخ دنده‌ای روی میل بادامک وجود دارد که محور اویل پمپ را به حرکت در می‌آورد و این حرکت محور، باعث حرکت دلکونیز می‌شود. در چنین مواردی هنگام باز و بسته کردن اویل پمپ بایستی به موقعیت چکش برق دلکو و وضعیت قرارگیری پیستونها توجه کرد.