«خبرماشین» - سمیه پریانی / افزایش دنده زمانی که هنوز به طور کامل از قدرت و گشتاور دنده قبلی استفاده نکرده ایم به اصطلاح تعویض ضعیف یا دنده مرده نام دارد. در این مطلب به کاربرد و معایب دنده مرده می پردازیم. 
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «خبرماشیم»، وقتی که موتور اتومبیل هنوز در یک دنده دارای توان است و ما دنده را یکی بالا می بریم، به این ترتیب باعث از دست دادن بخشی از قدرت و گشتاور موتور می شویم؛ اما چرا باید چنین کاری انجام دهیم ؟ برای این کار چند دلیل وجود دارد: 
1- گرفتن توان خودرو و کاهش گشتاور اعمالی به چرخ هاست. گاهی اوقات شما ناگهان متوجه نزدیک شدن به یک دست انداز و یا پیچ خطرناک با شیبی زیاد می شوید. در این مواقع اگر با همان سرعت و گشتاور قبلی از این موانع بگذرید، خطر زیادی شما و خودرواتان را تهدید می کند و ممکن است قدرت بالای اعمالی به چرخ ها، اتومبیل را از مسیر خارج کند. اما اگر دنده را یکی زیاد کنید، با کاهش گشتاور اعمالی به چرخ های اتومبیل، احتمال بکسوات چرخ ها نیز کم می شود. 
2- که مهمتر و رایج تر است مربوط به مسابقات اتومبیلرانی می شود. شما با تعویض دنده مرده می توانید در زمان خود صرفه جویی کنید. بگذارید برای شما مثالی بزنیم؛ فرض کنید در یک پیچ تند قرار دارید و بعد از پیچ هم یک مسیر مستقیم و باز وجود دارد. اتومبیل شما نیز در دنده دوم قرار داشته و هنوز برای پر شدن دور موتور جا داشته باشید.
شما می توانید در دنده دوم باقی مانده و تا انتها از گشتاور آن برای شتاب گیری استفاده کنید. البته این کار به خصوص اگر پیچ دارای شیب هم باشد چندان درست نیست و می تواند کنترل اتومبیل را از دست شما خارج کند.

در همین رابطه بخوانید:

انواع گیربکس خودرو؛ عملکرد کدام جعبه دنده بهتر است؟ دستی یا اتومات

اما راه دیگر آن است که پیش از تمام شدن پیچ، دنده را به 3 افزایش داده، کمی از گشتاور ارسالی به چرخ ها بکاهید، خطر خارج شدن از مسیر را کم کنید و در نهایت، شتاب بیشتر را فدای صرفه جویی در زمان کنید. شاید بپرسید چرا در این حالت در زمان صرفه جویی می شود؟
به طور حتم رقبای شما هم در مسابقه قصد دارند تا آنجا که ممکن است از گشتاور و قدرت یک دنده استفاده کنند، اما با فهم این موضوع که یک مسیر مستقیم بعد از پیچ در انتظار شماست، هر چه زودتر دنده را بالا ببرید، زودتر از دیگران نیز می توانید از مسیر مستقیم برای سرعت گیری بهره ببرید. البته با وجود این موضوع، همه چیز به خود شما بستگی دارد اما این روش توسط بسیاری از رانندگان مسابقات تست و صحت آن تایید شده است. 
3- یک دلیل دیگر هم برای این امر وجود دارد که بیشتر دلیلی روانی است. اگر شما در ادامه مسیر خود یک پیچ تند داشته باشید، بهتر است قبل از رسیدن به این پیچ عملیات تعویض دنده را انجام دهید، زیرا با رسیدن به پیچ و درگیر شدن ذهن و دست ها برای گذشتن از آن، تعویض دنده می تواند تمرکز شما را به هم بریزد. 
هر خودرویی بر اساس آنچه که در دفترچه نوشته شده است، در محدوده خاصی از دور موتور دارای بیشترین نیروی گشتاور است و بهتر است تعویض دنده بر در محدوده ذکر شده در دفترچه انجام بگیرد. مثلا در دفترچه راهنمای پراید برای دنده یک سرعت 25، دنده 2 سرعت 40، دنده 3 سرعت 70 و دنده 4 سرعت 100 کیلومتر بر ساعت اعلام شده است.

معایب و مضرات دنده مرده
دنده مرده باعث می ‌شود تا خودرو زودتر از زمان مورد نظر به تعمیرات نیاز پیدا کند و همچنین باعث روغن سوزی، خرابی رینگ و پیستون و همینطور خط افتادن دیواره بوش های سیلندر در خودرو می شود.