تاکنون برای شما پیش آمده که حین رانندگی ناگهان خودرویتان خاموش شود و هرچه استارت می‌زنید، خودرو روشن نشود؟ به نشانگر سوخت خودرو نگاه می‌کنید که نشان از کافی بودن بنزین در باک خودرو دارد. با این وجود هر چه کلید خودرو را در سوییچ می‌چرخانید، هیچ صدایی مبنی بر احتراق در موتور خودرو شنیده نمی‌شود. در این حالت اولین فکری که به ذهن هر متخصص خودرویی خطور می‌کند، خرابی باتری است.
در تماس با امداد خودرو نیز نشانه‌ها را که توضیح می‌دهید علت اصلی را خرابی باتری خودرو عنوان می‌کند و بنابراین مجبور به شارژ باتری برای حرکت دوباره هستید. در چنین مواقعی تنها راه‌حل برای راه‌اندازی دوباره خودرو، باتری به باتری کردن است که می‌تواند مشکل را حل کند، اما این راهکار نیز موقتی است و باید باتری خودرو را تعویض کنید. هر چند نقص فنی در قطعات خودرو به مرور زمان یک موضوع عادی است اما کارشناسان معتقدند راه‌های زیادی برای جلوگیری از خرابی برخی قطعات وجود دارد که این موضوع نیازمند نگهداری خوب از خودرو است.
باتری نیز یکی از قطعاتی است که توجه زیادی را از سوی راننده می‌طلبد زیرا سلامت قطعات برقی خودرو در گرو این قطعه است، قطعه‌ای که وظیفه تامین برق خودرو را بر عهده دارد، بنابراین نگهداری از آن می‌تواند بر عمر این قطعه بیفزاید و شما را از دردسر در راه ماندن حفظ کند. بنا به گفته کارشناسان، باتری یکی از قطعاتی است که در آن بر اثر فعل و انفعالات شیمیایی، انرژی الکتریکی ذخیره می‌شود تا در صورت نیاز قابل استفاده باشد.
بنابراین یکی از علائم خرابی باتری این است که هنگام استارت زدن، باتری نتواند استارت را به حرکت در آورد. علامت دیگر کم شدن پی‌در‌پی آب خانه‌های باتری است.
نشانه سوم هم شیرین شدن آب باتری است که در صورت کنترل این سه موضوع می‌توانید از عمر باتری خود آگاه شوید. کارشناسان یک راه نیز برای آزمایش باتری پیشنهاد می‌کنند، اینکه درب خانه‌های باتری را باز کنید و به‌وسیله سیم نسبتا ضخیم دو قطب باتری را به هم وصل کنید، اگر آب داخل هر یک از خانه‌های باتری جوشید و غلیان کرد آن خانه باتری خراب است و باید صفحات داخل آن خانه عوض شود و چون این کار (تعویض صفحات) به‌طور اصولی انجام نمی‌شود، بهتر است باتری خودرو عوض شود.
موضوع مهم دیگر تشخیص نوع باتری خودرو است. آنگونه که کارشناسان می‌گویند، دو نوع باتری برای خودروها وجود دارد، باتریهای «تر» یا باتریهای اسیدی که در دسته باتریهای قدیمی قرار می‌گیرند و باتریهای اتمی یا باتریهای پیل‌خشک که امروزه بیشتر استفاده می‌شوند.
داوود اسماعیلی، کارشناس فنی خودرو در گفت‌وگو با خبرنگار ما یکی از راه‌های تشخیص خرابی در باتری اتمی را چراغ هشداری می‌داند که در صفحه پشت فرمان تعبیه شده است. درصورتی‌که رنگ سبز این چراغ خاموش شده باشد، یعنی عمر باتری شما رو به اتمام است. باتریهای اسیدی نیز که درونش صفحه‌های سربی وجود دارد چون به مرور زمان دچار خوردگی می‌شوند؛ بنابراین باتری متورم و دچار زنگ‌زدگی می‌شود و این موضوع نشان‌دهنده خراب شدن باتری خودرو است.
اما برای تشخیص سلامت باتری خودرو در نوع تر آن، می‌توانید سطح الکترولیت یا آب باتری را کنترل کنید. میزان آب باتری موجود در محفظه باتری باید 10 تا 15 میلیمتر بالاتر از صفحات سربی آن باشد، در غیر این صورت نیاز به رسیدگی دارد. نکته مهم دیگر اینکه همیشه به چکه‌های زیر خودرو توجه کنید، زیرا ممکن است این چکه‌ها مربوط به باتری خودروی شما باشد که در این صورت نشان از نشتی باتری خودرو دارد. این قطره‌های اسیدی می‌تواند قطعات خودرو را دچار خوردگی و به آنها آسیب‌های فراوانی وارد کند. نکته مهم دیگر در باتریهای «تر»، این است که اگر باتری به آب احتیاج دارد حتما به آن آب مقطر اضافه کنید.
با این وجود اسماعیلی معتقد است که عمر مفید باتری خودرو یک تا دو سال است و بسته به شرایط آب و هوایی، میزان رسیدگی به باتری یا میزان استفاده از خودرو عمر آن کم و زیاد می‌شود. با این حال کارشناسان معتقدند اگر می‌خواهید باتری خودرویتان عمر زیادی داشته باشد و طی زمانی که از آن استفاده می‌کنید دچار مشکل نشوید، باید به رابطه چراغ‌ها و باتری خودرو توجه زیادی داشته باشید، برای مثال مواردی مانند نصب چراغ‌های مه شکن یا چراغ‌های اضافی برای خودرو می‌تواند فشار زیادی به باتری بیاورد و عمر آن را کم کند؛ بنابراین وقتی خودرو خاموش است و هنگامی که می‌خواهید دوباره استارت بزنید حتما چراغ‌های خودرو را خاموش کنید، زیرا استارت زدن هنگامی که چراغ‌ها روشن هستند فشار زیادی به باتری خودرو وارد می‌کند.
اسماعیلی توصیه می‌کند در ترافیک‌های سنگین که موتور خودرو روشن است، بهتر است چراغ‌های بزرگ را خاموش کنید. با این کار علاوه‌بر کاهش مصرف سوخت، دوام لامپ‌ها هم افزایش پیدا می‌کند و از فشار وارده بر دینام هم کاسته می‌شود. یکی دیگر از موضوعات اثرگذار بر باتری خودرو استفاده بیش از حد از کولر خودرو است که برای باتری مضر است؛ بنابراین تابستان فصلی است که به علت استفاده زیاد از کولر خودرو، باتری میزان بیشتری مصرف دارد و دچار استهلاک می‌شود.
داوود اسماعیلی در این رابطه می‌گوید: وقتی کولر روشن می‌شود چند موتور الکتریکی در خودرو همزمان شروع به کار می‌کنند که آسیب‌پذیرترین اینها پمپ بنزین است که همیشه کار می‌کند و فشار زیادی متحمل می‌شود، بنابراین ممکن است باعث سوختن پمپ بنزین شود.وی علت این موضوع را نوسانات برق در خودرو می‌داند بنابراین اگر می‌خواهید از این اتفاق جلوگیری کنید، بهتر است باتری و دینام خودرویتان دارای آمپر بالایی نباشد.
وی با اشاره به اینکه گرما و سرمای زیاد هم برای باتری خودرو ضرر دارد، می‌گوید: گرمی بیش از حد باعث خرابی صفحات و شبکه‌های داخل باتری و همچنین کاهش رسانایی الکتریکی می‌شود که در نهایت باعث ضعیف شدن باتری و در نتیجه فرسودگی زودرس آن می‌شود. سرمای زیاد هم می‌تواند عمر باتری را کم کند. نکته دیگری که بسیاری از رانندگان خودرو باید به آن دقت کنند، توجه به قطب‌های باتری است. به اعتقاد کارشناسان همیشه باید به‌صورت چشمی قطب‌های باتری بررسی شوند. در صورتی که مواد سولفاته روی قطب‌ها وجود داشته باشد آن را با آب جوش تمیز کنید و مقداری گریس بر روی آن بمالید.
منبع: باشگاه خبرنگاران