وضعیت «ترافیک رانندگی»، یک معضل اجتماعی است؛ مردم در شهر و بیابان، زمین و آسمان از این مسئله، رنج می‏برند. ازدیاد ماشین‏ها، وجود رانندگان عجول، خیابان‏های باریک، کمبود ماموران راهنمایی، خودروهای دودزا، بارندگی‏ها، کنده‏کاری معابر و ... موجب آلودگی هوا و ترافیک سنگین می‏گردد. چه بسا بر اثر آلودگی‏های صوتی، تنفسی و ترافیک، افراد زیادی دچار عصبانیت، بیماری و مرگ و میر زودرس می‏شوند.

طبق آمار ارائه شده، فقط در تهران روزی 15 نفر بر اثر آلودگی هوا، فوت می‏کنند! البته آمار سوانح رانندگی در شهر و راه‏های بین‏شهری خیلی بیش از اینهاست (در طی 8 ماه اول امسال، تعداد 11 هزار و 867 نفر فقط در راه‏های برون‏شهری کشته شده‏اند)

مهندسی ساخت معابر

در گذشته دور که ماشین کم بود، همان راه‏های ارتباطی «مال‏رو»ی قدیم مورد استفاده قرار می‏گرفت. تا 70 سال قبل در خیابان‏های تهران، درشکه و گاری تردد می‏کردند. چند خیابان سنگفرش یا آسفالت فقط در محدوده مرکزی شهر وجود داشت. به مرور زمان و با ازدیاد خودرو، خیابان‏هایی در خارج از محدوده مرکزی ایجاد شد، اکنون مرکز شهر هنوز هم دارای همان معابر اولیه است که گنجایش و کشش این همه ماشین را ندارد. نکته‏ای که ذکر آن ضروری‏تر است این که در 70-60 سال پیش، ساختمان، خیابان‏ها، معابر و جوی‏ها براساس نیاز آن زمان صورت می‏گرفت، اما حالا تفاوت زیاد کرده است.

ایجاد بزرگراه‏ها، خیابان‏های دو طبقه، تونل‏ها و پل‏های اتومبیل‏رو، از جمله آنهاست. سال‏ها قبل نوشته بودیم که: «می‏باید در ایجاد و بنای ساختمان چهارراه‏ها و جوی‏ها تجدید نظر شود.» خوشبختانه به مرور این نوشته جامه عمل پوشید. اکنون مشاهده می‏شود که با ساخت آپارتمان‏ها یا بناهای چهارراه‏ها و سه‏راه‏ها با عقب‏نشینی مناسب، برای رانندگی راحت شده و کشش بیشتری صورت می‏گیرد. حتی در بسیاری از خیابان‏ها روی جوی‏ها را پوشانده‏‏اند تا ماشین‏ها بهتر تردد کنند و ایمنی بیشتری برای سواره و پیاده باشد. با این وصف باز هم مشاهده می‏شود که بسیاری از معابر فاقد مهندسی جدید ساخت بناها و جوی‏هاست.

فاضلاب با ایجاد موانع

اخیراً امور لوله‏کشی فاضلاب شهر، به سرعت در حال انجام است؛ آینده‏نگری خوبی است که ان‏شاءا... طی سال‏های آینده به بهره‏برداری می‏رسد؛ اما کار عزیزان امور آب و فاضلاب، ما را به یاد همان زمان گذشته انداخت که کوچه و معابر می‏ساختند. اولاً کارگران زحمتکش برای ایجاد ایمنی و انجام کارهای خاکبرداری، 50% کوچه یا خیابان را اشغال می‏کنند. ثانیاً محفظه‏های مربوط را آنچنان چفت و بست می‏نمایند که عبور افراد و ماشین‏ها نیز با اشکال صورت می‏گیرد. به این عزیزان نیز باید یادآور شویم که بهتر است ایجاد محفظه و لوله‏کشی موقت را طوری تعبیه کنند تا تردد ماشین‏ها مشکل نشود. اکنون برای تردد به پارکینگ منازل و پیچیدن در سر کوچه‏ها و معابر همان مشکل قدیم وجود دارد. آیا نمی‏شود به‏جای ایجاد محفظه، به شکل مربع مستطیل، آنها را به‏صورت دایره ساخت که رفت و آمد مردم به درستی انجام شود؟ به اندازه کافی و سرسام‏آور مشکل ترافیک و شلوغی خیابان داریم، آب و فاضلاب هم نیمی از خیابان‏ها و کوچه‏ها را سد می‏کند. گُل بود، به سبزه نیز آراسته شد.

برای رفع آلودگی هوا

این یکی دیگر از مسائل بغرنج و تقریباً غیرقابل حل است! با تعطیل کردن مدارس و آموزشگاه‏ها، با زوج و فرد کردن ماشین‏ها، تعطیل کردن 45 روزه فلان پالایشگاه تولید بنزین غیراستاندارد، ممانعت از ورود بنزین‏های آلوده، جایگزینی تعداد کمی از ماشین‏های دودزا و از رده خارج، تعطیلی چند روز کارگاه‏های استخراج شن و ماسه، معاینه فنی تعدادی از ماشین‏ها و ...  حالت «مُسکن» را دارد و چاره درد نیست. فقط در شهر تهران 5/3 میلیون خودرو تردد می‏کند که 300 هزار دستگاه از آنها کاربراتوری هستند، روزی بالای 1000 دستگاه خودروی جدید به چرخه شهر اضافه می‏شود، اما خروجی و اسقاط کردن ماشین‏های قدیمی ناچیز است. اکنون 7000 تاکسی فرسوده در تهران تردد می‏کند و حالا چندین برابر اینها موتورسیکلت دودزا در حال رفت‏وآمد می‏باشند که همه آنها در ایجاد آلودگی محیط نقش دارند.

ای کاش ...

دو هفته پیش اعلام کردند که خواستاران برای تهیه طرح ورود به مناطق زوج و فرد اقدام کنند. مبارک است، طی دو هفته گذشته این کار انجام شد. ای کاش خیابان‏ها آنقدر کشش داشت که نیازی به زوج و فرد کردن ماشین‏ها نمی‏شد. ای کاش پارکومترها را بر می‏داشتند تا کشش ماشین‏ها بیشتر می‏گشت. ای کاش در کنار خیابان‏ها اجازه پارک ماشین داده نمی‏شد. ای کاش پارکینگ‏های چند طبقه به اندازه همه ماشین‏ها ساخته می‏شد. ای کاش پارکینگ منازل و ادارات را به محل مسکونی و تجاری تبدیل نمی‏کردند. ای کاش موانع بنایی، برف و یخ و آب گرفتگی معابر و ... زودتر جمع‏آور می‏گشت. ای کاش وارونگی هوا، ریزگرد و ... نبود و صدها آرزوی دیگر!

دوربین‏های سیار

به قرار اطلاع برای ثبت وقایع و سوانح رانندگی، دوربین و ماشین‏های سیار پلیس راهنمایی مشغول کار شده است؛ این دوربین غیر از دوربین‏های ثبت عبور و مرور خیابان‏ها و چهارراه‏هاست. 

گفته می‏شود ماشین‏های حاوی دوربین‏ها، در خیابان‏ها و معابر می‏گردند و «خلاف» رانندگان متخلف را ثبت می‏کنند. بنابراین نیازی نیست که افسر پلیس پیاده شود و قبض صادر کند یا تذکر دهد. او کارش را با «دوربین» می‏کند و این صاحب ماشین است که با جریمه‏های آنچنانی مواجه می‏شود. با ذکر این هشدار لازم است رانندگام محترم از پارک دوبله، پارک در محل ممنوع، عبور از چراغ قرمز، پیچیدن به راست و چپ ممنوعه! عدم رعایت مقررات راهنمایی و رانندگی ... خودداری نمایند.