مهندس اشکان معصومی/ هنگام آزمایش یک خودرو در پیستهای ویژه، عوامل زیادی توسط متخصصین و رانندگان حرفهای شرکتها و سازمانهای آزمایش خودرو، کنترل و پایش میشود. آزمایش پیست خودروها اغلب در یک مسیر بیضی شکل شامل دو مسیر مستقیم آسفالت و دو مسیر منحنی انجام میگردد. عواملی مثل مشخصات کلی و ابعادی خودرو، مشخصات فنی آن و نتایج به دست آمده در آزمایشهای صدای موتور، آزمایش سرعت، تست شتاب، آزمون حرکات مارپیچی (اسلالوم)، آزمایش عملکرد سیستم ترمز، تعیین میزان مصرف سوخت و . . . در برگه آزمایش اتومبیل ثبت میگردد.
در این مطلب، بخش های مختلف برگه ثبت نتایج آزمایش خودرورا مورد بررسی قرار دادهایم تا دریا بیم چه نکاتی هنگام آزمایش خودرو بیشتر اهمیت دارند. این برگه مربوط به آزمایش رانندگی مرسدسبنز SLS AMG GT رودستر مدل 2013 بوده که توسط کارشناس مجله «کار اند درایور» مورد بررسی قرار گرفته است.
نتایج بررسی مشخصات خودرو در برگهای با عنوان Track Sheet ثبت شده که در بالای برگه ابتدا نام پیست، تاریخ آزمایش، نوع خودرو، مدل خودرو، سال ساخت خودرو، مسافت طی شده (Odometer)، شماره شاسی خودرو (VIN) و نام راننده نوشته میشود. همچنین نوع آزمایش پیست (Track Test) شامل مقایسهای (Comparo)، طولانی مدت (Longterm) و اولیه و نهایی بودن آزمایش مشخص شده است.
در سمت راست بالای برگه، تعداد دور قفل تو قفل غربیلک فرمان نوشته شده که از اهمیت خاصی در آزمایش Track خودروها برخوردار است. در سطرهای پایین تر، محل قرارگیری موتور (جلو، عقب، وسط) و دیفرانسیل خودرو (عقب، جلو، چهارچرخ) و همچنین حجم موتور، تعداد سیلندر، نوع موتور (بنزینی، دیزل، توربوشارژر، سوپرشارژر، هیبریدی)، تعداد در و تعداد سرنشین خودرو تعیین شده و سپس نوع گیربکس (دستی، اتوماتیک،CVT، دو کلاچه)، تعداد دنده، نوع سوخت و حداکثر دور موتور مجاز (Redline) خودرو تعیین میگردد.
در قسمت بعدی، خودرو از حیث وجود تجهیزات رفاهی و نوع امکانات خودرو کنترل میشود و امکاناتی مانند بالابر شیشه (برقی، دستی)، قفل مرکزی، سیستم تنظیم صندلی، سانروف، سیستم تهویه مطبوع، سیستم کنترل از راه دور برای قفل کردن درها یا استارت موتور، سیستم کروزکنترل، سیستم شیشه عقب (برفپاککن، گرمکن) و سیستم فرمان (هیدرولیک یا برقی) مشخص میشوند.
در سطر پایینتر، نام سیستم صوتی و ورودیهای سیستم صوتی (AUX، USB، RCA، iPod، Media Card، بلوتوث)، حجم کارت حافظه، نوع سیستم پخش (CD Player،DVD، Changer) و تعداد بلندگوها تعیین میگردند. سپس نام، نوع و اندازه لاستیکها، فشار باد لاستیک عقب و جلو و نوع لاستیک یدک و جنس رینگها مشخص میشوند و در قسمت نهایی معرفی مشخصات ظاهری خودرو، وجود سیستمهای کنترل پایداری، کنترل کشش ( TracOff) و Launch control بررسی میشوند. در اولین جدول از ستون اول، وزن خالص و ناخالص خودرو، درصد توزیع وزن خودرو روی محورهای عقب و جلو و میزان وزن توزیع شده روی چهارچرخ خودرو اندازهگیری و درج شدهاند. در جدول دوم از ستون اول، حداکثر سرعت در دو جهت شمال و جنوب و دندهای که خودرو در آن به حداکثر سرعت خود رسیده، تعیین گردیده است.
در جدول سوم از ستون اول، میزان صدای موتور بر حسب دسیبل در 3 مرتبه آزمایش و در سه حالت کارکرد عادی موتور (Idle)، تنظیم دور موتور (WOT) و در سرعت 112کیلومتر در ساعت اندازهگیری شده و نتایج آن ثبت میشود. در جدول چهارم از ستون اول، نحوه چیدمان صندلیهای خودرو از حیث جنس روکش، جمع بودن یا ایستاده بودن پشتیهای صندلیها مورد بررسی قرار گرفته است.
در جدول اول از ستون دوم، مقدار شتاب جانبی، میزان Understeer خودرو و حداکثر توانایی دور زدن خودرو در یک مسیر گرد 100متری در سمت راست و چپ خودرو اندازهگیری شدهاند. در قسمت زیرین ستون دوم دو ستون باریک برای آزمایش عملکرد خودرو در رانندگی اسلالوم از نظر تعداد مخروطهای مسیر، زمان ثبت شده در چند سری و سرعت متوسط خودرو در طول مسیر درج میگردد.
ستون بعدی برای آزمایش عملکرد سیستم ترمز خودرو و درج فاصله توقف خودرو از سرعت معادل 112 کیلومتر در ساعت در دفعات متعدد، مقدار میانگین مسافت و حداقل و حداکثر آن و همچنین بریدن ترمز و ایرادات دیگر سیستم ترمز در نظر گرفته شده است.
در ستون سوم میزان شتاب خودرو از صفر تا مقادیر مختلف سرعت 50، 60،80 و . . . کیلومتر در ساعت ثبت شده، همچنین زمان و سرعت طی مسافت 400 متر نیز ثبت میشود. در جدول بعدی، درجه هوا، فشار محیط و رطوبت نسبی هوا درج میشود و در نهایت ضرایب تصحیح مسافتها و سرعتهای ثبت شده در جدول انتهایی میآیند و در زیر صفحه، محل یادداشت موارد استثنایی یا آیتمهای خاص مشاهده شده در آزمایش خودرو در نظر گرفته شده است.