صنعت خودرو در تالار شیشه‌ای طی سالهای اخیر با نوسانات غیرقابل اطمینان سوددهی همراه بوده است. از افزایش میزان انباشت ضرر مالی، پایین و بالا رفتن قیمت پایانی معامله و صعود ناموفق به قله رتبه ای مناسب در نسبت سود به درآمد تا ماجرای پیش قدمی شرکت های خودروسازی برای خرید دو باشگاه پرطرفدار سرخابی و چشم به راهی نتایج مذاکرات هسته ای.
با نگاهی به روند بازدهی صنعت خودرو در پنج سال گذشته در بازار سهام به این نتیجه می‌رسیم که علی رغم کاهش سود ناخالص، این شرکت‌ها هم چنان در فهرست پربیننده ترین نمادهای بورس اوراق بهادارند تا جاییکه در بازار امروز دو شرکت خودروسازی پارس و ایران خودرو به ترتیب در رتبه های چهارم و ششم این فهرست قرار دارند.
سالهای کم اقبال و بازار رکودی ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۲ در پی فشار تحریم‌ها که منجر به پرداخت هزینه‌های مضاعف مالی برای تولیدکنندگان و قطعه سازان داخلی شد، افزایش واردات خودروهای خارجی و عدم توانایی رقابت محصولات داخلی با تولیدات بین المللی، عدم تمایل سرمایه‌گذاران خارجی برای معامله با شرکتهای تولید خودرو ایرانی، وابستگی به واردات قطعات از چین و هند و مهم تر از آن ناتوانی در ایجاد حساب های بین المللی و اخذ اعتبار نامه بانکی (LC) سالهای بی رونقی برای صنعت خودرویی که به گفته مسوؤلان از شانس های رقابتی در منطقه است را رقم زد.
نگاهی به روند سود و زیان شرکت های خودروسازی در بازار عرضه عمومی آن سالها نشان دهنده کاهش نسبت درآمد به سود در مقایسه با صنایع دیگر است.
بازدهی صنعت خودرو از سال ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۲، ۵۹۷ درصد بوده است که در مقایسه با صنایع پیشرو بورس سودآوری کمتری را نصیب سرمایه گذاران کرده است. شاخص این صنعت و P/E در آن سال ها نسبت به پیش‌بینی P/E معادل شش مرتبه ای سال ۱۳۹۰، رقم کمتری بود. تا اینکه در سال ۱۳۹۱ وضعیت صنعت خودرو به رنگ قرمز درآمد و پرطرفدارترین صنعت بورسی بدلیل زیان انباشته و کاهش تولید به حاشیه رفت.
در سال ۱۳۹۲ ارزش جاری صنعت خودرو در بورس معادل ۷۳ هزار و ۴۰۰ میلیارد ریال محاسبه شد که این ارزش با نرخی معادل ۱۴ درصد و ارزش جاری معادل ۲.۱ درصد از کل بازار سرمایه کشور بود و به طور میانگین پنج درصد معاملات روزانه بورس را در بر می‌گرفت.
همراه با از سر گرفته شدن مذاکرات و رفع برخی از تحریم ها صف های خرید میلیونی برای صنعت خودرو در سال ۱۳۹۳ کشیده شد. رشد شدید قیمت سهام شرکتهای خودرو سازی در سال گذشته علی رغم وضعیت بازار بورس تهران رخ داد و ۱۴ درصد از کل معاملات بازار به گروه خودروسازی اختصاص داشت که به عبارتی یکی از پرمعامله‌ترین سهم‌های رده‌بالای بورس به شمار آمد.
همچنین در همان سال با وجود افت ارزش اکثر صنایع و شرکت های بورسی این صنعت بازدهی ۲۰.۸۶ درصدی را برای سهامداران خود به وجود آورد و رتبه هفتم پر بازده ترین صنایع را کسب کرد که دلیل اصلی آن را می توان خوش‌بینی سهام داران به آینده مذاکرات هسته ای و افزایش تولید دانست.
صنعت خودرو با وجود زیان دهی در سال های اخیر همچنان جزو پربیننده‌ترین نمادهای بازار بورس اوراق بهادار است. پارس خودرو و ایران خودرو به ترتیب در رتبه چهارم و ششم، هفت نماد پربیننده بورسی هستند.
طبق اطلاعات تحلیلی انتشار یافته از چهار شرکت خودرویی، شرکت پارس‌خودرو با کاهش سود ناخالص از ۳.۲ درصد در سال ۱۳۹۲ به ۷۲ درصد در سال گذشته مواجه بوده است. دلایل اصلی کاهش حاشیه سود ناخالص این شرکت کاهش ۱.۴ درصدی فروش نسبت به سال ۱۳۹۲ و همینطور افزایش ۱.۲ درصدی بهای تمام شده تولیدات این شرکت اعلام شده است.
براساس اطلاعات حسابرسی شده شرکت پارس خودرو، زیان هر سهم سال مالی ۱۳۹۳ به مبلغ ۵۲۸ ریال محقق شده و این زیان در حالی ثبت شده که آخرین پیش بینی این شرکت زیانی به مبلغ ۴۷۲ ریال بابت هر سهم اعلام شده بود.
در آخرین معامله، هر سهم از این شرکت با قیمت پایانی ۹۳۷ ریال کمتر از قیمت بفروش رسیده روز قبل به فروش رسید و جدول رشد قیمتی ۲۰ روزه این نماد نشان دهنده نوسانات نزولی است.
روند بازدهی پنج سال گذشته این نماد باز در تالار شیشه ای طبق جدول DPS با کاهش سود سهامداران همراه بوده است. با نگاه به سود این صنعت در سال مالی ۱۳۸۸می توان دریافت که هر سهم آن بالاترین میزان بازدهی را برای سهامدارانش به ارمغان آورده است.
"خپارس" هم اکنون در تارنمای بازار بورس اوراق بهادار تهران با ۲۱ درصد سود در هر سهم و نسبت درآمد به سود ۱۹.۴۵ درصدی هم چنان نمادی مجاز و فعال است و هم اکنون در صدر پربیننده ترین نمادهای بورسی با رتبه چهارم قرار دارد.
زیان انباشته شرکت مبلغ ۶,۹۲۴ میلیارد ریال و حدود ۱,۰۲۲ ریال به ازای هر سهم، که بیش از سرمایه شرکت می باشد است.
در حال حاضر با احتساب شش شرکت خودروسازی، در مجموع ۳۲ شرکت خودروساز و قطعه‌ساز در بورس حضور دارند و ۳.۶ درصد از ارزش کل بازار سهام را به خود اختصاص داده که از این بابت در میان همه صنایع مهم بورسی رتبه ۹ را داراست. این در حالی است که این گروه به دلیل برخورداری ۵۰۸ هزار سهام‌دار حقیقی و حقوقی یکی از پرجمعیت‌ترین گروه‌های بورس به شمار می‌رود.
گروه بهمن از دیگر شرکت های خودرویی است که پس از پنج روز آغاز به کار رسمی تدان یا همان کدال پلاس در گزارش ۱۲ ماهه خود کاهش ۱۳۹۳ درصدی نسبت به دوره قبل در فروش خود را اعلام کرد. کالای بفروش رفته این شرکت معادل مبلغ فروش معامله شد که در نتیجه سود ناخالص آن به صفر رسید. سود خالص شرکت مبلغ ۲،۰۵۳،۳۶۵ میلیون ریال بوده که ۷ درصد نسبت به سود ۲،۲۰۳،۷۷۱ میلیون ریالی کاهش داشته است. سود هر سهم برای شرکت نیز با کاهشی مشابه برای سال ۱۳۹۳رخ داده است.
هم چنین شرکت زامیاد، جزو چهار شرکتی که اطلاعات تحلیلی اش در سامانه یافت می شود با افزایش سود سهمی سهامداران که در سال گذشته به ۱۲۷ هزار و ۱۷۶ ریال رسیده، همراه بوده است. این درحالی است که در سال ۱۳۹۲، این شرکت با کاهش DPS و صفر شدن سود نقدی هر سهم مواجه بود.
"خزامیا۱" هم اکنون جزو گروه خودروهای با بیشترین متقاضی در بازار اوارق بهادار است و در آخرین معامله با کاهش قیمت پایانی یک هزار و ۶۴۸ ریال با افزایش نسبت به روز گذشته به فروش رسید.
حاشیه سود ناخالص شرکت ۱۴ درصد است و پیش بینی شده در فصل پایانی سال جاری و با خارج شدن رکود بازار در پی رفع شدن تحریم‌ها شرایط فروش بهتری را تجربه کند.
هم اکنون ارزش بازار گروه خودرویی در بورس بالغ بر ۱۱ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان است که این یعنی اختصاص ۴ درصد از ارزش کل بازار سرمایه ایران. صنعت خودرو هم اکنون با ۱۲.۵ درصد تغییر در شاخص، با حجم ۷۴ میلیون و ۸۷۸ هزار سهم به ارزش معاملاتی ۱۰۹ میلیارد و ۶۱۳ هزار ریال با نسبت قیمت به درآمد ۱۴.۸ درصدی است.
پیش بینی سود سال ۱۳۹۴ برای صنایع زیر مجموعه این گروه به گفته کارشناسان اقتصادی امیدوار کننده است به طوری که از میان ۲۶ شرکت این گروه که اقدام به پیش بینی اولیه سود هر سهم برای سال مالی ۱۳۹۴ کرده‌اند ۱۵ شرکت پیش بینی خود را با تعدیل مثبت ارائه دادند.
منبع: ایسنا