به تازگی تنوع سبد محصولات خودروسازان ایرانی رو به فزونی رفته است. حدود سه دهه پیش خودروسازان ایرانی تنها توان تولید سدان در دسته سواری و وانت در درسته تجاریِ شهری را داشتند. اما در دهه اخیر سواری سازان به ساخت SUV رقبت نشان دادند و تقریبا تمامی خودروسازان ایرانی بخشی از تولید خود را به این نوع محصولات اختصاص دادهاند.
علیرغم افزایش تنوع محصولات در دسته سواری، خلا تولیدات مختلف در حوزه تجاری شهری همچنان احساس میشود. به نحوی که این روزها تنها گزینه کسب کارها برای خرید خودروهای تجاری شهری، انواع وانت است. اما با توجه به پیچیده شدن کسب و کارها در دهه اخیر وانتها نمیتوانند تمامی نیازهای مشتریان این قشر از بازار را پاسخ دهند.
ایده ساخت وانت از کسب و کارهای سنتی شکل گرفته است اما اگر از منظر کارآفرینی به آن بنگریم این ایده امروز پاسخگوی تمامی نیازهای مشاغل نیست و باید اصلاح شود. در گذشته مغازههای خرده فروشی و محلی بودند که هر روز صبح بار خود را از بازار یا میدان اصلی شهر خریداری میکرد و اول صبح آن را در مغازه خود پیاده میکرد. وانت هم در تمام مدت کنار مغازه بلااستفاده پارک شده بود. اما در سالهای اخیر که تکنولوژی و گسترش شهرها همه چیز را تغییر داده است، منطق استفاده از وسایل نقلیه تجاری نیز عوض شده است.
به بیانی وانت در معنای کلاسیک آن، نیاز شکل قدیمی مشاغل را پاسخ میداد. این در حالیست که امروزه شهرها گسترده شدهاند و در شرکتهای بزرگ کار توزیع تبدیل به یک واحد مستقل و قدرتمند شده است. گاهی اوقات یک سواری توزیع، دهها قلم کالا را به دهها فروشنده خرد میرساند. چنین ماموریتی با وانت ممکن نیست بلکه باید خودرویی با قابلیت فضاسازی در اختیار فرد باشد. در حقیقت اشکال کار وانتهای قدیمی برای کسب و کارها انعطاف ناپذیر بودن آنها بود.
اما با ظهور نسل جدید ونهای باری در دنیا فضای این نوع مشاغل تغییر کرد. در دنیا ونهایی به بازار عرضه شده که تنوع کاربری دارند. در حقیقت در کاربری انعطاف پذیر هستند. امروزه بسیاری از کشورهای توسعه یافته از این ونهای باری در شرکتهای حمل و نقل بار کوچک مقیاس استفاده میکنند. واحدهای توزیع کالا فروشگاههای اینترنتی، شرکتهای خدمات ساختمان مانند شرکتهای ارائه دهنده خدمات ساختمان و... یا شرکتهای پست خصوصی و دولتی و... از مشتریان عمده این نوع محصولات هستند.
اهمیت این خودروها در آن است که ونهای باری انعطاف پذیر هستند و برای کسب و کارهای خلاقانه قابل استفاده هستند. چنانچه به کشورهای توریستی سفر کنید، خواهید دید که با تغییراتی جزئی در همین ونها آنها را تبدیل به یک اغذیه فروشی سیار یا خودروی کمپ و مانند آن کردهاند.
به تازگی گروه بهمن، ون باری اینرودز را تولید میکند. هرچند این محصول هنوز در ایران ناشناخته است و کسب و کارها نتوانستهاند کاربری مناسب فعالیت خود را برای آن تعریف کنند اما این محصول آینده خوبی در بازار خواهند داشت. من با توجه به مختصات اقتصاد ایران پیشبینی میکنم این خودرو مورد توجه شرکتهای تاسیسات ساختمان، سرویس خشکشوییها و توزیع کنندگان مواد غذایی و... قرار بگیرد.