شیب افزایش هزینه های تولید تند شد/ خصوصی سازان در شرایط سخت

موج افزایش قیمت محصولات مختلف در ماه های پایانی سال گذشته دامن مواد غذایی تا کلاهای صنعتی را در کشور گرفت. در این بین کالاهای صنعتی های تک چون خودرو نیز در شیب افزایش قیمت قرار گرفتند و تورم کار را برای تولید کنندگان بسیار سخت کرد. این شرایط برای خودروسازان حتی سخت تر از دیگر صنایع رقم خورد، زیرا به طور کلی خودرو محصولی صنعتی است که دست کم با 60 صنعت دیگر ارتباط مستقیم و غیر مستقیم دارد. پس بدون شک افزایش قیمت و هزینه در مواد اولیه و شبکه تامین، در نهایت قیمت تمام شده خودرو را افزایش می دهد. 
در 4 سال گذشته افزایش نرخ ارز و نهاده های تولید و به خصوص افزایش هزینه هایی چون حقوق دستمزد در کنار تورم باعث شده قیمت تمام شده بسیاری از کالاها افزایش پیدا کند. از این رو بسیاری از تولید کنندگان به خصوص در صنعت خودرو تلاش کرده اند با استراتژی های اقتصادی انعطاف پذیر و اصلاح ساختارهای مالی تا جای ممکن قیمت تمام شده را برای مصرف کننده کنترل کنند. 
البته در صنعت خودرو این فرآیند کمی سخت تر انجام می شود. زیرا خودرو محصولی تابع نوسان های ارزی است و به خصوص در پس از اردیبهشت سال 97 که آمریکا از برجام خارج شد، خودروسازان کشور فشارهای اقتصادی بسیاری را تحمل کرده اند. با این همه بسیاری از تولید کنندگان چاره کار را در افزایش پله کانی قیمت محصولات خود دیده اند و بعضی هم به ویزه در بخش خصوصی، یک افزایش قیمت یک باره را تجربه کرده اند. 
شیب افزایش قیمت محصولات به خصوص در ماه های پایانی سال گذشته و فروردین ماه سال جدید تند شده است. زیرا هزینه های حمل محموله های CKD نیز افزایش یافته است و این خود به معنی افزایش چند باره قیمت تمام شده است. از این رو در پیش فروش های اخیر خودروسازان بخش خصوصی افزایش قیمت یکی از شاخص های اصلی است. 
افزایش هزینه های حمل قطعات از مبادی مختلف و به خصوص بنادر چین به گونه ای پیش رفته که امروز هزینه حمل یک کانتینر به کشور در حال رسیدن به 11 هزار دلار و عبور از این عدد است. این در حالی است که به طور متوسط برای یک خودرو سدان در کلاس C می توان حدود 4 پک قطعات CKD را درون یک کانتینر قرار داد. 
این شرایط برای خودروسازان تجاری کمی متفاوت است. زیرا قطعات محصولات این خودروسازن از نظر اندازه و وزن تفاوت های عمده ای با قطعات خودروهای سواری و کراس اور دارد. در نتیجه کانتینرهای بیشتری برای حمل این قطعات و رساندن آنها به خطوط تولید در کشور نیاز است. به این ترتیب پر واضح است که هزینه های تولید یک خودرو تجاری بسیار بیشتر از دیگر خودروهاست. 
به طور کلی بار افزایش هزینه های تولید از هر جهت که باشد، بر دوش خودروسازان پر تیراژ کمتر سنگینی می کند. زیرا تنها با افزایش چند درصدی قیمت فروش و به دلیل داشتن تیراژ بالا این هزینه ها سرشکن می شود. اما در فضای کسب و کار و اقتصاد فعلی کشور، حفظ قیمت تمام شده و یا افزایش کنترل شده آن کار ساده ایی نیست. به خصوص که این محصول تجاری و کم تیراژ نیز باشد. 
اگر نگاهی به پیش فروش های خودروسازان بخش خصوصی در 3 ماهه اخیر بیندازید، به یک نکته جالب توجه بر می خورید. در میان تولیدکنندگانی که طرح های پیش فروش خود را با قیمت قطعی اعلام می کنند، تنها شرکت ارس خودرو دیزل ( آمیکو) است که هنوز قیمت دو محصول استراتژیک خود یعنی پیکاپ آسنا دنده ای و کمپرسی 2631 خود را افزایش نداده است. 
این خودروساز پیکاپ آسنا دنده ای خود را با قیمت 990 میلیون تومان به فروش می رساند که از تاریخ 1/9/1400 هنوز قیمت آن دست نخورده باقی مانده است. از طرفی کمپرسی 2631 این تجاری ساز خصوصی نیز دقیقا از همین تاریخ تا به امروز باقیمت 3 میلیارد و 100 میلیون تومان فروخته می شود.به نظر می رسد، این خودروساز سعی کرده با کاهش هزینه و راهکارهای اقتصادی قیمت تمام شده محصولات خود را در حدود 5 ماهه اخیر ثابت نگهدارد. کاری که شاید الگوی مناسبی برای دیگر صنایع نیز باشد.