در یکی از اولین وعدهها برای ایجاد قطب سوم خودروسازی کشور، چهار سال پیش (سال 1389) وزیر صنایع و معادن دولت دهم از سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) خواست شرایط را برای ایجاد قطب سوم خودروسازی کشور فراهم کند.
در آن زمان علی اکبر محرابیان اعلام کرد که سومین قطب خودروسازی ایران در سال 1390 متولد خواهد شد. با این حال اگرچه در همان زمان اقدامات لازم برای اجرایی شدن این طرح صورت گرفت اما طولانی شدن روند کار و همچنین برخی مشکلات داخلی و خارجی ایجاد شده موجب متوقف شدن روند اجرایی این طرح شد.
"طرح قطب سوم خودروسازی" وزیر صنایع و معادن دولت دهم تا مرحله مکانیابی نیز پیش رفت و استان اصفهان با توجه به وجود شرکتهای قطعهسازی در آن برای این کار انتخاب شد. طرح توجیهی این طرح نیز تهیه شد با این حال سرمایهگذاران این طرح نتوانستند درباره ترکیب سرمایهگذاران و زمان آغاز روند اجرایی آن به توافق برسند و عملا این طرح تاکنون متوقف مانده است.
پس از آن نیز سال 1391 محمدحسن شجاعیفرد - رییس دانشکده مهندسی خودرو دانشگاه علم و صنعت - از برنامهریزی برای راهاندازی یک کارخانه جدید خودروسازی در کشور خبر داد. وی اعلام کرد که مراحل تجهیز و راهاندازی کارخانه جدید خودروسازی کشور با ظرفیت تولید پنج میلیون دستگاه در حال انجام است.
وی اگرچه رسما اسم "قطب سوم خودروسازی" را به این طرح اطلاق نکرده بود اما تیراژ بالای اعلام شده برای ظرفیت تولید این کارخانه آنرا در جایگاهی بالا در مقایسه با دو قطب فعلی خودروسازی کشور (ایران خودرو و سایپا) قرار میداد.
اگرچه در همان زمان اعلام شده بود اولین محصولات سواری این شرکت خودروسازی جدید در اواخر سال 1393 و در سطح قیمتی 10 تا 12 هزار دلار وارد بازار خواهد شد اما عملا در سالهای اخیر خبری در رابطه با روند اجرایی این طرح منتشر نشده و به نظر میرسد این طرح نیز به سرنوشت طرح قطب سوم خودروسازی دولت دهم دچار شده است.
پس از آن چند ماه پس از روی کار آمدن دولت یازدهم، اکبر ترکان - مشاور رییسجمهوری و دبیر شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی - از ایجاد یکی از بزرگترین سایتهای تولید خودرو در آسیا در منطقه آزاد چابهار در آینده نزدیک خبر داد.
وی اعلام کرد با راهاندازی این خودروسازی انحصار تولید خودرو از دو شرکت خودروسازی "سایپا" و "ایران خودرو" خارج میشود و به نوعی به این شرکت جدید عنوان "قطب سوم خودروسازی کشور" اطلاق شد.
در این شرایط هفته گذشته نیز خبری مبنی بر ایجاد قطب سوم خودروسازی کشور اما این بار در سمنان منتشر شد. در این زمینه مجتبی رضایی - معاون برنامهریزی و اشتغال استانداری سمنان - اظهار کرد: خودروسازی فردا که به زودی در استان سمنان راهاندازی خواهد شد به سومین شرکت بزرگ خودروساز کشور تبدیل میشود.
البته وی اعلام نکرد که روند اجرایی و راهاندازی این کارخانه در چه مرحلهای قرار داشته و چه زمانی به تولید خواهد رسید.
در شرایطی که هماکنون چند طرح مختلف برای ایجاد و راهاندازی قطب سوم خودروسازی کشور اعلام شده است یک کارشناس صنعت خودرو با بیان اینکه مگر یک کشور به چند قطب خودروسازی نیاز دارد؟ در گفتوگو با ایسنا اظهار میکند: در بسیاری از کشورهای پیشرفته دنیا دو شرکت اصلی خودروسازی و نه بیشتر فعالیت میکنند.
شهرام آزادی - عضو هیات علمی دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی - با بیان اینکه در گذشته نیز وعدههایی برای راهاندازی قطب سوم خودروسازی کشور داده شده است، خاطرنشان میکند: بهتر است به جای وعدههایی که معمولا نیز به عمل نمیرسند به معایب و ارتقای بهرهوری دو قطب فعلی خودروسازی کشور پرداخته شود.
وی ادامه میدهد: هماکنون هر دو شرکت ایران خودرو و سایپا با ظرفیتی کمتر از ظرفیت اسمی خود فعالیت میکنند که این موضوع افزایش هزینههای تولید و قیمت تمام شده در این شرکتها را به دنبال داشته است.
آزادی با بیان اینکه هرگونه سرمایهگذاری احتمالی برای راهاندازی قطب سوم خودروسازی بهتر است صرف افزایش توان تولید و افزایش بهرهوری دو قطب فعلی خودروسازی کشور شود، تصریح میکند: تجربه کشورهای موفق دنیا در صنعت خودرو نیز نشان داده که معمولا دو شرکت بزرگ خودروسازی برای تحقق اهداف مربوطه در این حوزه مناسب است.
در این شرایط باید صبر کرد و دید که وعدههای جدید برای راهاندازی "قطب سوم خودروسازی" کشور به چه سرنوشتی دچار خواهد شد و آیا سرانجام طلسم ایجاد سومین قطب خودروسازی کشور شکسته خواهد شد یا خیر؟.
منبع: ایسنا