یوسف رشیدی، سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست با ابراز تعجب از اظهارات برخی افراد مبنی بر این‌که آلودگی سوخت تولیدی پتروشیمی، سیاسی است، گفت: بر اساس اطلاعات اخذ شده از شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران، میزان بنزن و آروماتیک بنزین تولیدی در واحدهای پتروشیمی بسیار بالاتر از حد استاندارد است.
وی افزود: به طور مثال میزان بنزن در ریفرمیت تولیدی پتروشیمی بندر امام ١٠ تا ٨ درصد و میزان آروماتیکها ٦٢ تا ٥٦ درصد بوده است، در حالی که مقادیر استاندارد این پارامترها به ترتیب ١ و ٣٥ درصد است و این اعداد خود حاکی از غیر استاندارد بودن بنزین تولیدی از واحدهای پتروشیمی است و این موضوع نیز در تمامی مجامع علمی کشور قابل بحث است و دلیل این‌که عده‌ای در مصاحبه‌ها این موضوع را سیاسی می‌پندارند، مشخص نیست.
اعلام مهترین ویژگیهای زیست محیطی بنزن
رشیدی تصریح کرد: بنزین فرآورده‌ای است که در پالایشگاه از فرآیندهای مختلف شامل تقطیر، واحدهای کاتالیستی، ایزومریزاسیون، آلکیلاسیون و غیره تولید می‌شود.
سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست افزود: مهمترین ویژگی بنزین از دیدگاه زیست محیطی به ترتیب عبارت از مقدار بنزن، مقدار آروماتیکها، عدد اکتان و فشار بخار است و نهایتا بنزین توزیعی در جایگاههای سوخت کشور باید از استانداردهای لازم برخوردار باشد.
توزیع ترکیبات تولیدی در پتروشیمی‌ها به جای بنزین خطری جدی برای سلامت جامعه
وی با یادآوری این موضوع که در هیچ جای دنیا از ترکیبات تولیدی در پتروشیمی‌ها با وجود برخورداری از عدد اکتان و خواص احتراق بالا به جای بنزین استفاده نمی‌شود، عنوان کرد: ترکیبات تولیدی پتروشیمی‌ها به دلیل این که بر مبنای تولید ترکیبات BTX و دارای آروماتیک بالا است، سلامت جامعه را با مخاطره جدی مواجه می‌کند.
رشیدی گفت: پرسش مهم و اساسی از طراحان استفاده از ترکیبات پتروشیمی به جای سوخت این است که اساساً فلسفه احداث واحدهای پتروشیمی چیست؟
وی با یادآوری این موضوع که کلیه واحدهای پتروشیمی دارای حق انحصاری تولید (license) تولید محصول در شرایط خاص هستند و عملا امکان تولید سوخت از واحدهای پتروشیمی امکان پذیر نیست ادامه داد: کافی است طرفداران و طراحان استفاده از ترکیبات پتروشیمی به جای سوخت، نگاهی مختصر به طرحهای توجیهی احداث واحدهای مذکور داشته باشند تا جواب کلیه سوالات مشخص شود.
بنزن در رده نخست مواد سرطانزا
رشیدی افزود: بر اساس طبقه بندی آژانس تحقیقات سرطان (IARC) در سال ٢٠١٠، بنزن در گروه نخست مواد سرطانزا قرار دارد و این نتیجه در سایر مجامع علمی دنیا نیز به اثبات رسیده است.
سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به آمار اخذ شده از بیمارستان مفید در خصوص کودکان مبتلا به سرطان خون، تصریح کرد: تعداد کودکان مبتلا به سرطان خون که به این بیمارستان مراجعه کرده‌اند، در سال ١٣٩٢ به میزان ٥١٨ مورد نسبت به سال ١٣٨٩ که برابر ٤٦٧ مورد بوده، افزایش یافته است.
بنزن و آروماتیک بخش اصلی ترکیب سوخت تولیدی پتروشیمی
رشیدی یادآور شد: میزان بنزن و آروماتیک در بنزین استاندارد یورو ٤ که همواره مورد نظر سازمان حفاظت محیط زیست است به ترتیب یک و ٣٥ درصد است، در حالی که در سوخت تولیدی پتروشیمی بنزن و آروماتیک بخش اصلی ترکیب بنزین هستند و قطعاً میزان آنها بیش از حد استاندارد است.
این مقام مسئول تأکید کرد: بر اساس نتایج آنالیز نمونه‌های مستقیم برداشت شده از واحدهای توزیع سوخت تولیدی پتروشیمی شهر تهران در آلمان، میزان آروماتیک موجود در بنزین پتروشیمی٦,٤٨ درصد گزارش شده که بسیار فراتر از حد استاندارد است.
رشیدی افزود: نتایج به دست آمده از آنالیز نمونه‌ها در مرکز آزمایشگاهی سازمان حفاظت محیط زیست نیز میزان بنزن و آروماتیک موجود در بنزین پتروشیمی را به ترتیب ٩٨,٦ و ٦٣.٧٢ درصد نشان داد، چنانکه به استناد نتایج همین آزمایشگاه از ترکیبات آلی فرار در هوای محیط، میزان بنزن هوای محیط ایستگاههای نمونه بیش از حد مجاز و استانداردهای ملی و بین‌المللی گزارش شد.
سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست گفت: همچنین به استناد نمونه برداری انجام شده در مرکز آزمایشگاهی سازمان حفاظت محیط زیست، نتایج بدست آمده حاکی از بالا بودن میزان آروماتیکها به مقدار ٦٣,٧٢ و میزان بنزن ٩٨.٦ درصد است.
وی با یادآوری این موضوع که تعداد روزهای ناسالم شهر تهران طی سالهای ٩١، ٩٠ و ٩٢ به ترتیب ١٤٧، ٢١٧ و ١٦٠ بوده است، گفت: این ارقام بیانگر وضعیت بسیار نامطلوب زیست محیطی شهر تهران است و ادامه مماشات گذشته منجر به وارد کردن صدمات بدتر به سلامت مردم خواهد شد.
رشیدی افزود: مطالعه انجام شده طی پروژه بررسی وضعیت کمی و کیفی انتشار آلاینده‌ها BTEX در شهر تهران توسط دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران نشان می‌دهد که در اطراف پمپ بنزینها میزان غلظت آلاینده بنزن چندین برابر استاندارد است.
اثرات سوء بنزن
سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست، خواب آلودگی، گیجی، سردرد، ناهشیاری، تحریک پوست، چشمها و سیستم تنفسی، اختلالات خونی، اثر بر مغز استخوان و کم خونی، خون‌ریزی بیش از حد، اختلالات کروموزومی، آسیب به سیستم ایمنی و سرطان خون را از جمله اثرات سوء بنزن برشمرد.
وی تأکید کرد: طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت، بنزن برای انسان سرطانزا بوده و هیچ سطح ایمنی برای مواجهه با آن توصیه نمی‌شود، همچنین به گزارش دپارتمان بهداشت و خدمات انسانی آمریکا، بنزن از سال ١٩٨٠ در نخستین گزارش مواد سرطانزا قرار گرفته است.
به گزارش سازمان حفاظت محیط زیست، رشیدی با یادآوری این موضوع که در خصوص بنزین وارداتی همان گونه که قبلا اعلام شده، هدف اصلی سازمان تلاش برای توزیع سوخت کشور مطابق با استاندارد رایج و مصوب است، گفت: هیچ گونه تفاوتی بین بنزین تولید داخل و وارداتی وجود ندارد و در بنزینهای وارداتی نیز قطعا بایستی استاندارد یورو ٤ رعایت شود.
منبع: خبرخودرو